Η ανάγκη ενσωμάτωσης των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης στους νευραλγικούς τομείς της αλιείας και των υδατοκαλλιεργειών συζητήθηκε στο πρώτο Fireside Chat του “Blue Economy Forum: The Way to Green Recovery“, που διοργανώθηκε από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών σε συνεργασία με το Ινστιτούτο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμούς Δημοσίου Δικαίου (European Public Law Organization).
Από την πλευρά τους, οι υπουργοί της κυβέρνησης Ιωάννης Πλακιωτάκης και Σπήλιος Λιβανός, εξέφρασαν την ισχυρή πολιτική βούληση για την προώθηση της θαλάσσιας οικονομίας, ως συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας για την ισχυρή ανάκαμψη από τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας.
Στη διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών σε συνεργασία με το Ινστιτούτο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (European Public Law Organization), συμμετείχαν επίσης ο Ευρωπαίος επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία Virginijus Sinkevičius, ο Nasser Kamel- γενικός γραμματέας της Ένωσης για τη Μεσόγειο, καθώς επίσης και ο Ricardo Serrao Santos – υπουργός Θαλάσσιων υποθέσεων της Πορτογαλίας, αναδεικνύοντας τις προκλήσεις αλλά και τις δυναμικές προοπτικές της «γαλάζιας» ανάπτυξης, σε συνδυασμό με την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Ιωάννη Πλακιωτάκη, η κινητοποίηση της θαλάσσιας οικονομίας, θα συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία εισοδήματος και νέων θέσεων εργασίας, ενισχύοντας ουσιαστικά την κοινωνική και την περιφερειακή ανάπτυξη. Όπως τόνισε, έμφαση πρέπει να δοθεί στους τομείς που θα προσδώσουν προστιθέμενη αξία, στις χώρες της Μεσογείου, με ειδική μέριμνα στα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Ο κ. Πλακιωτάκης αναφέρθηκε στις νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για τη δημιουργία ενός ισχυρού θεσμικού πλαισίου που θα προωθεί τις θαλάσσιες και πράσινες επενδύσεις και που θα στηρίζει ένα επιχειρηματικό πεδίο για την ενίσχυση της ναυτιλίας, τομέας στον οποίο η χώρα μας πρωτοπορεί σε παγκόσμιο επίπεδο. Τέλος εξέφρασε την αισιοδοξία ότι μπορούν να παραχθούν σημαντικά αποτελέσματα μέσω της ενίσχυσης της συνεργασίας.
Την ανάγκη να μετατρέψουμε την κρίση της πανδημίας σε ευκαιρία, εξέφρασε από την πλευρά του ο κ. Σπήλιος Λιβανός, υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Όπως δήλωσε, στόχος είναι η Ελλάδα να διαφοροποιήσει το μοντέλο της οικονομίας της, ενισχύοντας τον πρωτογενή τομέα ο οποίος αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας, για τη διαμόρφωση ενός νέου αναπτυξιακού βιώσιμου μοντέλου.
Ο κ. Λιβανός έδωσε έμφαση στις προοπτικές και τις δυνατότητες που παρέχουν οι ιχθυοκαλλιέργειες και η θαλάσσια γεωργία για ένα καινοτόμο μέλλον. Τόνισε τις πρωτοβουλίες που έχει αναλάβει η κυβέρνηση προκειμένου να προωθήσει τους εν λόγω τομείς, καθώς το 80% των ιχθυοκαλλιεργειών εξάγεται. Επεσήμανε τη βούληση της κυβέρνησης «να βοηθήσει τον τομέα να αναπτυχθεί και να επιτύχει μετά την πανδημία», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι στόχος είναι «να δημιουργήσουμε ένα περιβαλλοντικά φιλικό μοντέλο», με βάση την ατζέντα του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
«Η ανάπτυξη για την ανάπτυξη δεν αποτελεί επιλογή. Η βιώσιμη ανάπτυξη, είναι η επιλογή με σεβασμό στους φυσικούς πόρους», δήλωσε από την πλευρά του ο κ. Virginijus Sinkevičius – Ευρωπαίος επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία. Ο επίτροπος έκανε λόγο για πολλές δραστηριότητες που εξακολουθούν να μολύνουν το θαλάσσιο περιβάλλον, προσθέτοντας επίσης τις περιβαλλοντικές πιέσεις που ασκούνται εξαιτίας του τουρισμού. Όπως είπε, «δεν μπορούμε να αναπτυσσόμαστε με το ίδιο μοντέλο. Καλούμαστε να δημιουργήσουμε ένα νέο μοντέλο με σεβασμό στο φυσικό κεφάλαιο».
Ο κ.Sinkevičius επεσήμανε την ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας και της αποκατάστασης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων από τη μόλυνση, ενώ αναφέρθηκε στις νομοθετικές ρυθμίσεις που έχει αναλάβει η ΕΕ για την αντιμετώπιση της μόλυνσης από τα μικροπλαστικά και την προώθηση της πράσινης ενέργειας από υπεράκτια αιολικά πάρκα. «Στόχος είναι η εντατικοποίηση της προστασίας των θαλάσσιων ειδών και οικοσυστημάτων μέχρι το 2030», σύμφωνα με τον Επίτροπο, σε συνδυασμό με την προώθηση της βιώσιμης γεωργίας και τις υδατοκαλλιέργειες. Όπως είπε, οι ευκαιρίες για επενδύσεις είναι τεράστιες μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και υπογράμμισε την ανάγκη για συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες, τις επιχειρήσεις, και όλους τους συμμετέχοντες.
Τις περιβαλλοντικές, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις ανάμεσα στις χώρες της Μεσογείου ανέδειξε ο κ. Νasser Kamel, γενικός γραμματέας της Ένωσης για την Μεσόγειο. Τόνισε τους κινδύνους εξαιτίας της μόλυνσης της λεκάνης της Μεσογείου από τις χερσαίες δραστηριότητες, καθώς και τους κινδύνους εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, σε συνδυασμό με τις προκλήσεις της πανδημίας. Όπως δήλωσε ο κ. Kamel, «οι προκλήσεις αυτές μας υπενθυμίζουν την ανάγκη για συλλογική δράση», κάνοντας λόγο για την υιοθέτηση μίας νέας ατζέντας για τη Μεσόγειο. Όπως είπε, «η βιώσιμη διαχείριση των θαλασσών και των φυσικών πόρων είναι κρίσιμης σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας», τονίζοντας την ανάγκη για διακρατική συνεργασία για την αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων.
Ως έναν σημαντικό παράγοντα για την ανάκαμψη χαρακτήρισε τη θαλάσσια οικονομία ο κ. Ricardo Serrao Santos, υπουργός θαλάσσιων υποθέσεων της Πορτογαλίας, επισημαίνοντας τη δυναμική άνοδο που παρουσιάζει ο εν λόγω τομέας, καθώς επίσης και τη σημαντική συμβολή του στο ΑΕΠ της χώρας του. Όπως είπε, ο τουρισμός και η ναυτιλία, αλλά και άλλες θαλάσσιες δραστηριότητες, έχουν υποχωρήσει εξαιτίας της πανδημίας. Σύμφωνα με τον κ. Santos, η ανάκαμψη της οικονομίας πρέπει να γίνει περισσότερο κυκλική και αποδοτική, προκειμένου να διασφαλίσει τους φυσικούς πόρους και την ισορροπία του οικοσυστήματος. «Το όραμα είναι να δημιουργήσουμε καθαρές θάλασσες, προωθώντας ταυτόχρονα δυναμικά την οικονομική ανάπτυξη», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας την κρίσιμη συμβολή της τεχνολογίας και της επιστήμης σε αυτή την προσπάθεια.
H βιώσιμη αλιεία, οι υδατοκαλλιέργειες και η πράσινη ναυτιλία
Faazi Adam: «Δεν υπάρχει κοινή αντίληψη για το τι σημαίνει βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια»
Τη δυσκολία χαρτογράφησης των πιεστικών ζητημάτων που απασχολούν σήμερα τον τομέα της υδατοκαλλιέργειας δεδομένου ότι αποτελεί μία «ποικιλόμορφη βιομηχανία» τόνισε η Faazi Adam, Research & Engagement Manager, FAIRR Initiative. «Δεν υπάρχει κοινή αντίληψη για το τι σημαίνει βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια» ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι είναι ένα ζήτημα που προκαλεί σύγχυση. Σχολίασε ότι για τους παραγωγούς οι βιολογικές προκλήσεις φέρνουν αύξηση του κόστους ενώ -την ίδια στιγμή- η πανδημική κρίση προκαλεί πτώση των τιμών.
Επεσήμανε ωστόσο ότι οι δυνατότητες που υπάρχουν είναι μεγάλες αναδεικνύοντας ως σημαντικές πτυχές για την επίλυση των προβλημάτων τις πρωτοβουλίες της κοινωνίας των πολιτών, τις ρυθμιστικές παρεμβάσεις, την κινητοποίηση εταιρειών αλλά και τις πρωτοβουλίες των τραπεζών για την υιοθέτηση θετικών αλλαγών στην κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης.
Lara Barazi-Γερουλάνου: Ανάκαμψη του τομέα της υδατοκαλλιέργειας στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας
Στο ευρωπαϊκό πλαίσιο επικεντρώθηκε με την τοποθέτησή της η κα. Lara Barazi-Γερουλάνου, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ευρωπαίων Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας & Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος στα Ιχθυοτροφεία Κεφαλονιάς, αναφερόμενη στους αναιμικούς ρυθμούς ανάπτυξης του τομέα της υδατοκαλλιέργειας σε αντίθεση με γειτονικά κράτη της Ε.Ε. Αναφέρθηκε στην ανάγκη αναθεώρησης των στρατηγικών σε επίπεδο κρατών-μελών της Ένωσης αναδεικνύοντας ως σημαντικά προαπαιτούμενα την επίλυση προβλημάτων που σχετίζονται -μεταξύ άλλων- με τον χωρικό σχεδιασμό αλλά και τις εισαγωγές από τρίτες χώρες που δεν υπόκεινται στους ίδιους ρυθμιστικούς περιορισμούς όπως η Ε.Ε, κάτι που δημιουργεί ένα άνισο πεδίο ανταγωνισμού.
Δήλωσε αισιόδοξη για την ανάκαμψη του τομέα δεδομένης και της δυναμικής που αναπτύσσεται με την Πράσινη Ευρωπαϊκή Συμφωνία. Επανέλαβε και από πλευράς της ανάγκη για παρεμβάσεις ρυθμιστικό επίπεδο υπογραμμίζοντας ότι είναι εφικτή η βιώσιμη υδατοκαλλιέργεια. «Να κάνουμε εξαγωγή τεχνογνωσίας σε άλλα μέρη του κόσμου», κατέληξε.
Με επίκεντρο την καμπάνια «Fish from Greece», η βιώσιμη αλιεία και οι υδατοκαλλιέργειες τέθηκαν επί τάπητος στην πρώτη ενότητα συζήτησης.
Η θαλάσσιες καλλιέργειες θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην ευημερία των κατοίκων στις περιοχές μας και την προώθηση των SDG΄s τόνισε ο κ. Houssam Hamza, GFCM Aquaculture Officer, επισημαίνοντας την ανάγκη για διαμόρφωση των προϋποθέσεων για περισσότερη αρμονία στην αγορά.
Την σημασία της καινοτομίας και των νέων τεχνολογιών επεσήμανε απ΄ την πλευρά του ο κ. Christian Lim, Founding Partner, Blue Ocean Partners. Όπως είπε παρατηρείται μία ροή τεχνολογίας και καινοτομίας από τις αναπτυγμένες χώρες προς τις αναδυόμενες αγορές, αλλά και το αντίθετο, καθώς καινοτομία παράγεται σε αναπτυσσόμενες χώρες και προωθείται σε αναπτυγμένες. Έτσι οι αναδυόμενες οικονομίες μπορούν να αποτελέσουν κινητήριο μοχλό για καινοτομία, ανέφερε χαρακτηριστικά.
Οι ιχθυοκαλλιέργειες απαιτούν επιστημονικά προγράμματα και τις καλύτερες πρακτικές για την ασφάλεια, την υγεία και την ευημερία των ψαριών για την βελτιστοποίηση του προϊόντος, ανέφερε η κα Ισμήνη Μπογδάνου, Director Marketing and Communications at Hellenic Aquaculture Producers Organization, καθώς όπως είπε, ο τελικός καταναλωτής είναι πλέον ιδιαίτερα απαιτητικός.
Η πράσινη ναυτιλία, τα λιμάνια και οι υποδομές τέθηκαν στο επίκεντρο της δεύτερης ενότητας του Blue Εconomy Forum
Nico Suys: Βιώσιμη ενέργεια, βιομηχανία και ναυσιπλοΐα στο λιμάνι της Αμβέρσας (Antwerp International)
O κ. Nico Suys, Senior Consultant at Port of Antwerp International, παρουσίασε το μοντέλο του προγράμματος βιωσιμότητας του Διεθνούς Λιμανιού Antwerp, ένα από τα σημαντικότερα του κόσμου και ο ισχυρότερος μοχλός ανάπτυξης του Βελγίου, όπως το χαρακτήρισε. Πρόκειται για ένα λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων, το οποίο στόχο έχει να διαμορφώσει μία κοινότητα και να προσδώσει προστιθέμενη αξία στην κοινωνία, μέσω μοντέλων βιώσιμης διαχείρισης του, με βάση τους SDG’s, όπως είπε. Σύμφωνα με τον κ. Suys το επιχειρηματικό μοντέλο βασίζεται στη βιωσιμότητας της ενέργειας, της βιομηχανίας, και της ναυσιπλοΐας, με έμφαση στις συνεργασίες, την ενίσχυση της τοπικής κοινωνίας και του διαλόγου.
Οι απαραίτητες πολιτικές για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τη ναυτιλία και η δημιουργία «πράσινων λιμένων» συζητήθηκαν στο πλαίσιο του δεύτερου πάνελ του Blue Economy Forum.
Ηλίας Σαλπέας: Ισχυρή προσήλωση του Δήμου Πειραιά στις στρατηγικές της γαλάζιας ανάπτυξης
Την ισχυρή προσήλωση του Δήμου Πειραιά στις στρατηγικές της γαλάζιας ανάπτυξης τόνισε ο Ηλίας Σαλπέας από το Blue Lab Piraeus στο πάνελ με θέμα τη ναυτιλία και τη διαχείριση των λιμένων. Χαρακτήρισε το Blue Lab ως ένα hub καινοτομίας που προάγει τις αρχές της γαλάζιας οικονομίας στην κοινωνία. Πρόσθεσε ότι ο Δήμος Πειραιά συμμετέχει σε πολλά ευρωπαϊκά έργα με αντικείμενο τη βιωσιμότητα επισημαίνοντας ότι αυτή τη στιγμή ο ΟΛΠ εξετάζει πολλές λύσεις για τον έλεγχο της θαλάσσιας ρύπανσης, την ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού και την εκμετάλλευση της θαλάσσιας ενέργειας.
Σοφία Φαλίδα: Η «βιωσιμότητα έχει γίνει πυλώνας των δραστηριοτήτων της Polyeco Group»
Η «βιωσιμότητα έχει γίνει πυλώνας των δραστηριοτήτων της Polyeco Group» ανέφερε η Business Development Manager της εταιρείας, Σοφία Φαλίδα. Εξήγησε ότι πέραν της ανακύκλωσης και της εξοικονόμησης ενέργειας που αποτελούν συστατικό στοιχείο της πολιτικής της εταιρείας, η Polyeco Group δραστηριοποιείται και στις απορρυπάνσεις στο θαλάσσιο χώρο, ενώ παράλληλα μεριμνά για την ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών, με σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα.
Sophie Delair: Μακροπρόθεσμες στρατηγικές από οργανισμούς λιμένων και πλοιοκτήτες για τη διασφάλιση της ποιότητας των υδάτων
Στην ευθύνη των πλοιοκτητών για τη διαχείριση των ρύπων που παράγονται από τα πλοία αναφέρθηκε η Sophie Delair , Secretary General της Euroshore. Όπως είπε, η νέα τεχνολογία δίνει πολλές δυνατότητες ωστόσο απαιτείται διορατικότητα και μακροπρόθεσμες στρατηγικές από τους οργανισμούς λιμένων και τους πλοιοκτήτες προκειμένου να διασφαλιστεί η ποιότητα των υδάτων. Σχολίασε ότι η αλυσίδα της διαχείρισης απορριμμάτων από τη συλλογή μέχρι ανακύκλωση είναι αρκετά σύνθετη και για αυτό είναι απαραίτητη η υιοθέτηση του μοντέλου της Κυκλικής Οικονομίας.
Robert Coustas: Ανάγκη για περιορισμό περιορισμού του ανθρακικού αποτυπώματος στη ναυτιλία
Την ανάγκη διασφάλισης της βιωσιμότητας και του περιορισμού του ανθρακικού αποτυπώματος στα πλοία υπογράμμισε ο Robert Coustas, CEO, Deepsea εξηγώντας ότι η εταιρεία φροντίζει στο να οργανώνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τις επιδόσεις του στόλου, όπως οι καταναλώσεις καυσίμων και οι εκπομπές αερίων ρύπων, με τη βοήθεια εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης, προκειμένου να διευκολύνονται οι στοχευμένες «πράσινες» επενδύσεις στη ναυτιλία.
Διαβάστε επίσης:
Ποιοι είναι οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ
Επενδύσεις 44 δισ. για την ενεργειακή μετάβαση – Το σχέδιο του ΥΠΕΝ για την ηλεκτροκίνηση
