Της Άντζελα Γκερέκου*
Η πανδημία κατάφερε μέσα σε ένα χρόνο να αλλάξει, να επηρεάσει την κοινωνία, την οικονομία, αξίες, ήθη, έθιμα, θρησκεία! Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η κρίση αυτή δεν ήρθε για να περάσει έτσι απλά. Το πρόβλημα ανήκει σε όλους, το ίδιο όμως και η λύση του, λέει ένα ρητό! Και θα πω εδώ ότι ανάλογα με το πως ορίζουμε το πρόβλημα, προκαθορίζεται και η λύση! Είναι απαραίτητο να συντονιστούμε με τον παγκόσμιο παλμό!
Είναι χαρακτηριστικό πως τα Ηνωμένα Έθνη έχουν θέσει 17 στόχους (SDGs), βάσει των οποίων κάθε χώρα πρέπει να αποκτήσει σαφή εικόνα της γενικής σπατάλης στους φυσικούς μας πόρους και της μείωσής της κατά 50%.
Η κυβέρνηση παρά την πρωτόγνωρη κατάσταση που αντιμετωπίζει, δείχνει, για άλλη μια φορά, ότι εργάζεται με υπευθυνότητα, σχέδιο και αποτελεσματικότητα, προκειμένου να διασφαλίσει τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για την επανεκκίνηση και ανάκαμψη της οικονομίας και για την είσοδό της, μετά την υγειονομική κρίση, σε τροχιά ισχυρής, διατηρήσιμης, έξυπνης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.
Mε γνώμονα την ανάγκη να δοθεί ώθηση για την επανεκκίνηση και την ταχύτερη δυνατή ανάκαμψη της οικονομίας, αλλά και με το βλέμμα στραμμένο στην επόμενη μέρα της υγειονομικής κρίσης, έχουν εφαρμοστεί μια σειρά από μόνιμες μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, ενώ ακόμα και μέσα στη δίνη της πανδημίας συνεχίσαμε την πολιτική αυτή, στο μέτρο του δυνατού, προχωρώντας σε σημαντικές, πρόσθετες, προσωρινές μειώσεις.
Προσωπικά θεωρώ πολύ σημαντική την στήριξη στον εσωτερικό τουρισμό, καθώς και την ενίσχυση και προβολή της τοπικότητας, ως μέτρο διαχείρισης της κρίσης. Βεβαίως θα πει κάποιος ότι αυτό δεν είναι αρκετό.
Πολλά τα λάθη και οι παραλείψεις χρόνια τώρα και από δημόσιους φορείς, αλλά και από τις επιχειρήσεις, τόσο του τουρισμού όσο και γενικότερα στην επιχειρηματικότητα, με κυρίαρχη την έλλειψη οράματος, εταιρικής κουλτούρας, διαδικασιών, δομών, τεχνολογικής εξέλιξης, ευελιξίας, προσαρμοστικότητας, εκπαίδευσης και δια βίου ανάπτυξης.
Αυτά είναι μερικά από τα λάθη, που έχω παρατηρήσει και φαίνεται ότι αυτά μπορούν να αποβούν κρίσιμα για την ανέλιξη της όποιας επιχειρηματικής δραστηριότητας και ειδικά σε εποχές με τόσο μεγάλη κρίση. Επιπλέον να προσθέσω εδώ και τον ESG (Environmental Social Governance indicator) δείκτη της αξιολόγησης κινδύνου σε δάνεια και επενδύσεις, ο οποίος προϋποθέτει έναν ευρύτερο μετασχηματισμό της λειτουργίας μιας επιχείρησης με σκοπό τη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος και την ανεύρεση ισχυρών υποστηρικτών μέσα από το οικοσύστημα των επενδυτών επίδρασης και αντιστάθμισης (impact investors) και των τραπεζικών δανειοδοτήσεων τους με κριτήρια ESG.
Επίσης παρατηρούμε και μέσα από έρευνες αλλά και μέσα από την εμπειρία μου σε διαφορετικούς τομείς, που έχω ασχοληθεί αλλά και αναφέρομαι πολύ συχνά, ένα σημαντικό επενδυτικό κενό στην αγορά και τo ανεκμετάλλευτο «κυκλικό δυναμικό» των επιχειρήσεων, ειδικά στη μεταποίηση και τον αγροδιατροφικό τομέα.
Παρά ταύτα σε όλη την Ελλάδα, στις βιομηχανικές ζώνες στις αγροτικές περιοχές συναντάμε εξαγωγείς εντοπίζοντας εξαιρετικές περιπτώσεις εταιρειών σε φάση ανάπτυξης ή start-ups και ικανότατους επιχειρηματίες με όραμα και αξίες.
Οι επενδυτές, σε αυτούς τους τόσο σημαντικούς τομείς οφείλουν να λειτουργούν και ως συν-δημιουργοί προστιθέμενης αξίας για όλους τους συντελεστές, αλλά και την ίδια την κοινωνία, με μια πιο ολιστική προσέγγιση, που να αποδίδει στην πράξη αλλά και με την ηθική χρήση της τεχνολογίας, ισχυρό ‘’enabler ‘’στην ενεργοποίηση και ενδυνάμωση μας αυτή.
Oι πόροι του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μαζί με τα κονδύλια από το ΕΣΠΑ 2021-2027, δίνουν στη χώρα την ευκαιρία να στηρίξει τον «πράσινο» μετασχηματισμό των παραγωγικών κλάδων της οικονομίας.
Στόχος της κυβέρνησης, ο οποίος αποτυπώνεται και στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), είναι η ενεργειακή αναβάθμιση 600.000 δημόσιων και ιδιωτικών κτιρίων έως το 2030, με χρηματοδότηση από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, του ΕΣΠΑ και ιδιωτικά κεφάλαια.
Είναι γνωστό ότι τον ερχόμενο Δεκέμβριο στη Γλασκώβη θα λάβει χώρα η διάσκεψη για το κλίμα COP26. Η διάσκεψη θα εστιάσει σε τρεις κρίσιμους μετασχηματισμούς, που υπολογίζεται ότι θα έχουν τη μεγαλύτερη επίδραση στην προσπάθεια ανάσχεσης της υπερθέρμανσης του πλανήτη: Ενέργεια, Παραγωγή Τροφίμων, Αστική Ανθεκτικότητα / Βιώσιμες Μετακινήσεις.
Οι τρεις τομείς αυτοί συγκεντρώνουν γύρω τους εντυπωσιακή επιχειρηματική καινοτομία, αλλά και στήριξη από το καταναλωτικό κοινό, που αντιλαμβάνεται άμεσα τις αλλαγές στην καθημερινότητά του. Αποτελούν εξαιρετική ευκαιρία για επενδύσεις σε νέα επιχειρηματικότητα, αλλά και μετασχηματισμούς στην υφιστάμενη και ειδικά στον τομέα της οικονομίας της φιλοξενίας!
Η οικονομία της φιλοξενίας και η ταξιδιωτική βιομηχανία δεν ήταν ποτέ μόνο αριθμοί και έσοδα της σαιζόν! Και εδώ είναι η ώρα να συνειδητοποιήσουμε όλοι μαζί κάποιες βαθύτερες έννοιες και το τι είναι ο τουρισμός στην ουσία του πέρα από οικονομικούς συντελεστές και έσοδα!
Τουρισμός είναι ο κάθε τόπος ξεχωριστά, είναι οι θάλασσες, είναι η διατροφή, είναι η εμπειρία του τόπου, είναι η εφοδιαστική αλυσίδες, είναι η διαχείριση αποβλήτων είναι η βιοποικιλότητα, είναι η εποχικότητα, είναι ο σεβασμός στην ζωή, ο σεβασμός στους κατοίκους και στον πολιτισμό….δεν μπορεί να μείνει τίποτα όπως παλιά.
Είναι ώρα να προσθέσουμε στους δείκτες των μετρήσεων των αποτελεσμάτων και άλλους δείκτες που θα μετράνε τις επιπτώσεις και με ποιο τρόπο διορθώνουμε αυτές τις επιπτώσεις, για να κάνουμε την διαφορά και να επαναπροσδιορίσουμε τι είναι αυτό που πραγματικά μας κάνει ανταγωνιστικούς. #morecompetitiveness #moredigital #moreGreen #moresustainable
Η αειφορία στον τουρισμό δεν είναι φιλοσοφία που απλά μας αρέσει να εκφράζουμε με εντυπωσιακές λέξεις, για να κερδίζουμε τις εντυπώσεις. Η αειφορία αποτελεί προϊόν υψηλής ανταγωνιστικότητας και έτσι πρέπει και οφείλουμε να το βλέπουμε πλέον! Xρειάζεται στρατηγική, μεθοδολογία, πολιτική και κοινωνική βούληση, ώστε να μετριαστεί η φθορά και η εκμετάλλευση στους φυσικούς μας πόρους και στα μνημεία μας.
Η κατασπατάληση των αγαθών, της τροφής, του νερού, είναι μέρος αυτής της κρίσης και συντελεί στην δημιουργία νέων μελλοντικών κρίσεων αλλά και σοβαρή μόλυνση στον ίδιο τον τόπο που θέλουμε να μας προσφέρει έσοδα! Όμως…Measure your waste to reduce your waste! (Μέτρα τα σκουπίδια σου, για να μπορείς να τα μειώσεις).
Οι μετρήσεις είναι το παν για να μπορέσουμε να ελέγξουμε το που βρισκόμαστε και το που θέλουμε να πάμε και για να προβούμε και στις ανάλογες αντισταθμίσεις! (social-economic-enviromental indicators). Ναι, φυσικά να μετράμε τα έσοδα από τον τουρισμό, αλλά να μετράμε και την φθορά που αφήνει πίσω του (negative-positive impact).
Η Διαχείριση κρίσεων σε όλους αυτούς τους ζωτικούς τομείς, η εκπαίδευση, οι μετρήσεις στο οικολογικό αποτύπωμα, αλλά και η ευαισθητοποίηση με μεγαλύτερη υπευθυνότητα και σεβασμό στο περιβάλλον θα αποτελέσει τον μεγάλο νικητή της όποιας κρίσης με την οποία θα βρεθούμε αντιμέτωποι!
Χρειάζεται τώρα πιο πολύ από ποτέ να συνειδητοποιήσουμε ότι η έννοια της αειφορίας δεν είναι φιλανθρωπία ούτε ακτιβιστικός όρος ελιτισμού, αλλά το κέντρο της ανταγωνιστικότητας του τουριστικού μας προϊόντος και της προστασίας της ίδιας της χώρας, και σε αυτό θα πρέπει να επενδύσουμε με γνώση, να προσφέρουμε περισσότερα κίνητρα ως πολιτεία σε «πράσινες στρατηγικές», αλλά και με περισσότερη εξειδίκευση και εκπαίδευση!
Προσωπικά πιστεύω ακράδαντα ότι η μάχη της βιώσιμης ανάπτυξης θα κερδηθεί από τις τοπικές κοινωνίες, την αυτοδιοίκηση και τις περιφέρειες, γι’ αυτό και στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού δίνουμε μεγάλη έμφαση και προωθούμε την Έξυπνη Στρατηγική Εξειδίκευσης, στα τοπικά συγκριτικά μας πλεονεκτήματα καθώς και στη βιώσιμη ανάπτυξη γενικότερα, αλλά και πιο ειδικά στον τομέα του τουρισμού και σε ό,τι περιλαμβάνει αυτός ο τομέας.
Η Ελλάδα είναι η κοιτίδα του πολιτισμού και της ευεξίας η χώρα του Ευ ζην. Σημαντικό στοιχείο της φυσικά η μεσογειακή διατροφή, που έχει ακόμα εποχικότητα και τοπικότητα παραγωγής. Ευτυχώς η κλιματική κρίση έχει επηρεάσει τις σοδειές αλλά όχι την ποικιλία.
Οι πιο συνειδητές επιλογές, τα βιώσιμα διατροφικά πρότυπα, που σέβονται τα όρια του περιβάλλοντος, διασφαλίζουν το μέλλον των ανθρώπων και της γης. Η ελληνική γη μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού μας και όλα αυτά πρέπει να τα εκμεταλλευτούμε. Αλλά μην ξεχνάμε ότι χρειαζόμαστε ισορροπία σε όλα, γιατί η ισορροπία είναι το κλειδί. Δεν έχουμε πλέον το περιθώριο να απομυζούμε, να τρώμε τον πλανήτη.
*Η Άντζελα Γκερέκου είναι Πρόεδρος του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού, Αντιπρόεδρος για την παγκόσμια επιτροπή γυναίκες ηγέτες (WBAF) και Μέλος του συμβουλίου του Παγκοσμίου Φόρουμ Τουρισμού.
Διαβάστε επίσης:
